18. Yüzyılda Ayakkabı
18. yüzyılda ahşap ökçeler, kumaş veya deriden yapılmış zarif ve sivri uçlu ayakkabılar tekrar moda olmaya başlamıştır. Ökçelerin üzerine tekerlemeler yazılır veya mücevherle süslenirdi. Terlikler (Mule) yün, keten, ipek, saten, brokardan yapılarak ve çok güzel tokalar ile tamamlanırdı. Bu dönemde sokağa çıkılırken ihtiyaç nedeniyle patten ve clog ayakkabılar koruyucu olarak kullanılmaya devam edilmiştir. Pattenlerin renk ve kaliteleri ayakkabılar ile uyumlu olarak yapılırdı. Bazen de metal halkalarla ile ayakkabıya tutturulurlardı. Cloglar ise yumuşak zeminlerde batmayı önleyerek ve ökçeyi korumak için tasarlanırdı.
Resim 1: 1770, Ayakkabı ve Clog (Victoria and Albert Museum)
1740 yılında erkek ayakkabılarında kısa ve geniş ökçeler moda olmuştu. Ökçenin eni 3 ½ inç’ti. Renklerde ise daha çok siyah ve kahverengi kullanılmaya başlanmıştı. Ayakkabı işçiliğinde kalite ve yenilikçilik göze çarpıyordu. Süslemeler için kullanılan farklı malzeme ve tokalar işçilikteki kaliteyi arttırmaktaydı. Ayakkabılarda kullanılan aksesuarlar, bu dönemde ayakkabıyı giyen kişinin sosyal statüsünü ve zenginliğini gösteren özelliklerden biri durumundaydı (Şekil.2-3). Ayakkabılarda aksesuar olarak o kadar çok değerli taş ve mücevherler kullanılmıştır ki ayakkabılar adeta yürüyen bir mücevher kutusuna benzetilmiştir. 1774 yılında, Fransız Kralı 16. Louis ve Kraliçe Marie Antoniette lüks düşkünü ve savurgan yaşam biçimiyle sevilmeyen kişiler ilan edilmişler ve onların bu savurgan tutumu tarihte Fransız ihtilalinin başlangıcını hazırlayan nedenler arasında gösterilmiştir. 1791 yılında Fransız Devrimiyle beraber, ayakkabı stillerinde de değişim rüzgarları esmeye başlamıştır. Yüksek ökçe ayakkabılar bu dönemde artık kullanılmamıştır. Ayakkabı stillerindeki bu değişiklik insanlar arasındaki sosyal statü ve ekonomik sınıf farklılıklarını ortadan kaldırmayı amaçlamıştır. Kullanılan aksesuarlarda şaşalı toka, taş ve mücevher kullanımı kalkmış ve bunun yerine sade kordon ve şeritler kullanılmaya başlanmıştır.
Kaynak: İmre, M. (2011). "Tarihsel Gelişim
İçerisinde Moda, Ayakkabı ve İnsan İlişkileri” Haliç Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Tekstil ve Moda Tasarımı Anasanat Dalı Tekstil Ve Moda
Tasarımı Programı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.